Rodzaje skali
| Skala rzeczywista Podziałka naturalna | Skala pomniejszająca | Skala powiększająca |
| 1:1 | 1:2 – dwukrotnie 1:5 – pięciokrotnie itp. | 2:1 – dwukrotnie 5:1 – pięciokrotnie itp. |
Obliczanie skali
Zadania z obliczania skali są bardzo proste, ograniczają się do podzielenia albo pomnożenia i zmiany jednostki, przeanalizujmy przykłady z egzaminów:
Pytanie: Długość zbiornika wodnego wynosi 8 m. Ile wyniesie długość tego zbiornika na planie sporządzonym w skali 1:50?
Odpowiedź: 16cm
Rozwiązanie:
8m = 800cm
800cm / 50 = 16cm
Pytanie: Ile wynosi rzeczywista długość linii brzegowej oczka wodnego, jeśli na projekcie wykonanym w skali 1:100 długość ta wynosi 24 cm?
Odpowiedź: 24m
Rozwiązanie: 24cm * 100 = 2400cm = 24m
Przydatne jednostki
Jednostki długości:
1000mm = 100cm = 10dm = 1m = 0,001km
1cm = 0,01m
1km = 1000m
Jednostki powierzchni:
1 ar = 1a = 0,1ha = 10x10m
1 hektar = 1ha = 10a = 100x100m
Wykorzystanie skali
| Rodzaj mapy / planu / projektu | SKALA |
| Mapa zasadnicza (geodezyjna) | 1:500 dla terenów o znacznym obecnym lub przewidywanym zainwestowaniu 1:1000 dla terenów małych miast aglomeracji miejskich i przemysłowych 1:2000 dla pozostałych zwartych terenów osiedlowych, terenów rolnych o drobnej nieregularnej szachownicy władania 1:5000 dla terenów o rozproszonej zabudowie wiejskiej oraz gruntów rolnych i leśnych na obszarach pozamiejskich W miastach najczęściej spotykana jest 1:500 |
| Mapa glebowa | 1:5000 cięcia arkuszy w podziale administracyjnym sołectw, tzw. obrębów (np. wsi), 1:25000 cięcia arkuszy w podziale administracyjnym powiatów i gmin, 1: 100 000 cięcia arkuszy w podziale administracyjnym województw (1950-1975), 1: 300 000 dla Polski. Najczęściej wykorzystywana jest 1:5000 |
| Plan zagospodarowania działki | Najcześciej 1:500 Projekt zagospodarowania terenu najczęściej przygotowuje się na zaktualizowanej kopii mapy zasadniczej w skali 1:500, lub 1:000 dla budynków jednorodzinnych i wielorodzinnych, oraz innych małogabarytowych. W przypadku dużych obiektów zagospodarowanie działki, można wykonać w mniejszej skali, pozwalającej na pokazanie całego zespołu zabudowy. |
| Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP) | Plan miejscowy sporządza się w skali 1:1000, z wykorzystaniem urzędowych kopii map zasadniczych albo w przypadku ich braku map katastralnych, gromadzonych w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym. W szczególnie uzasadnionych przypadkach dopuszcza się stosowanie map w skali 1:500 lub 1:2000, a w przypadkach planów miejscowych, które sporządza się wyłącznie w celu przeznaczenia gruntów do zalesienia lub wprowadzenia zakazu zabudowy, dopuszcza się stosowanie map w skali 1:5000. |
| Projekty rabat, kwietników | 1:10, 1:20, 1:50 |
| Rysunki szczegółów (połączeń montażowych) | 1:1 1:2 1:5 – np. połączenie deski sosnowej ze stalową konstrukcją ławki za pomocą śruby zamkowej, nakrętki i podkładki 1:10 |
| Rysunki zestawieniowe (montażowe) widoki, przekroje i rzuty na których przedstawia się rozmieszczenie elementów. | 1:20 1:50 1:100 |
| Projekt niewielkiego ogrodu | 1:100 1:200 |